Gruzińskie zaimki z ergatywem, drugim przypadkiem w języku gruzińskim – to zagadnienie gruzińskiej gramatyki poznasz w dzisiejszym artykule. Przychodzi taki moment w nauce języka gruzińskiego, kiedy trzeba poznać przypadki i ich formy, aby móc poprawnie mówić po gruzińsku.
Dlatego dzisiaj zajmiemy się bardziej zaawansowanym tematem, jakim są zaimki z ergatywem, który po gruzińsku to მოთხრობითი ბრუნვა. Polecam Ci ten temat, jeśli już znasz podstawy gruzińskiego oraz znasz już inne przypadki. Jeśli nie to poniżej znajdziesz materiały, które pomogą Ci nauczyć się podstaw gruzińskiego.
Gruzińskie zaimki z ergatywem – jak zacząć?
Może zacznijmy od krótkiego wprowadzenia. To kolejny artykuł z serii poświęconej gruzińskim przypadkom. Jeśli w ogóle nie znasz przypadków, możesz zacząć od naszego wprowadzenia do gruzińskich przypadków w tym artykule. Czasami warto na zagadnienia gramatyczne spojrzeć niejako z lotu ptaka, zanim zagłębisz się w jedno z nich. W przeciwnym razie może Ci się poniższy temat wydać trudny.
Jeśli znasz kilka przypadków, ale nie uczyłeś się ergatywu, to wprowadzenie do ergatywu z odmianą rzeczowników będzie dobrym początkiem do nauki drugiego przypadku gruzińskiego. Zawsze, jak poznajesz nowy przypadek, warto zacząć od odmiany, czyli gruzińskiej deklinacji rzeczowników. W drugiej kolejności warto poznać przymiotniki i liczebniki, a dopiero potem zabierać się za zaimki. Wtedy nauka gruzińskiego będzie znacznie łatwiejsza.
Jedną z najczęstszych sytuacji, w których używa się მოთხრობითი ბრუნვა, jest użycie aorystu, czyli czasu przeszłego i formy optativ. Wtedy podmiot powinien być w drugim przypadku właśnie.
Dzisiaj skupimy się na tym, jak zaimki osobowe, dzierżawcze i wskazujące odmieniają się, czyli jak zmieniają się w drugim przypadku gruzińskim. Dlatego gruzińskie zaimki z ergatywem są naszym głównym tematem.
Jak wyglądają zaimki osobowe w drugim przypadku po gruzińsku?
W języku gruzińskim występuje 6 zaimków osobowych: მე, შენ, ის, ჩვენ, თქვენ, ისინი. Są to formy podstawowe, czyli tak znajdziesz je w słowniku oraz jest to także pierwszy przypadek, სახელობითი ბრუნვა.
Co dzieje się w ergatywie? Cztery z nich wyglądają dokładnie tak samo. Odmieniają się jedynie ის, które zmienia się w მან i ისინი stające się მათ.
Spójrzmy na przykłady:
- ის სადილს ამზადებს. – On przygotowuje obiad.
- მან სადილი მოამზადა. – On przygotował obiad.
Jak odmienić gruzińskie zaimki dzierżawcze z ergatywem?
Zaimki dzierżawcze to „twój”, „ich” itp. W języku gruzińskim zaimki dzierżawcze mogą występować w zdaniu w dwóch sytuacjach. W pierwszym, stanowią część wyrażenia rzeczownikowego, np. „Twój starszy brat przygotował obiad”. Druga opcja ma miejsce, gdy występują samodzielnie, bez rzeczownika, np.
- Czyj brat przygotował ten obiad?
- Twój.
W obu tych sytuacjach w języku gruzińskim do zaimka dzierżawczego dodasz końcówkę ergatywną -მა. Dlatego twoje i twoje będą შენმა.
Czy zaimek wskazujący po gruzińsku zmienia się w drugim przypadku?
Ostatnią grupą zaimków, na której się dzisiaj skupimy, są gruzińskie zaimki wskazujące, czyli „to” i „tamto”. Podobnie jak zaimki wskazujące w języku gruzińskim, tych gruzińskich zaimków w drugim przypadku, ergatywie, możemy używać zarówno razem z rzeczownikiem, jak i osobno. Jeśli użyte razem, np. „ten starszy brat” ეს (to) zmienia się w ამ, a ის (tamto) w იმ.
Jeśli te zaimki gruzińskie w ergatywie zostaną użyte osobno, bez rzeczownika, zmieniają się odpowiednio na ეს – ამან i ის – იმან. I to cała wiedza – teraz już znasz gruzińskie zaimki z ergatywem. Zatem pozostaje pytanie:
Jak nauczyć się gruzińskich przypadków?
Gdy znasz regułę, jedną z opcji jest samodzielne tworzenie różnych zdań, aby użyć jak największej liczby form. Możesz także zmodyfikować zdania, które masz w tekstach, podręcznikach do nauki gruzińskiego itp., tak aby używać nie tylko rzeczowników w ergatywie, ale także zaimków i przymiotników gruzińskich. To jeden ze sposobów, w jaki uczymy Cię przypadków gruzińskich w naszych podręcznikach i gruzińskich kursach online w ramach naszej serii „Uczymy się gruzińskiego”.
Jeśli dopiero zaczynasz uczyć się gruzińskiego, najpierw skup się na trzecim przypadku gruzińskim, celowniku, a nie ergatywnym, ponieważ jest on często używany od początku. Drugi przypadek jest częściej używany później.
