Jak dojechać do Batumi? Pociągiem na przykład. Zatem dzisiaj poznamy zasady stworzenia takiego zdania po gruzińsku. A przy okazji nauczymy się odmiany 2 czasowników ruchu w formie imperfekt – przeszłym niedokonanym.
Czasowniki ruchu w czasie teraźniejszym poznaliśmy już w poprzednim artykule z tej serii. Dzisiaj nauczymy się stosować czasowniki „iść/jechać” oraz „przychodzić/przyjeżdżać” w czasie przeszłym niedokonanym, czyli imperfect.
To, kiedy stosujemy imperfect, możesz w szczegółach dowiedzieć się z tego artykułu o formie przeszłej niedokonanej. W dużym skrócie, używamy go kiedy mówimy o czynnościach w przeszłości, które były ciągłe, np. jeździłam lub przyjeżdżałam do Batumi pociągiem.
Tym samym mówimy, że to nie wydarzyło się raz, ale na przykład przy każdej wyprawie do Batumi wybieraliśmy pociąg jako środek transportu. Jeśli przestaliśmy być fanami jeżdżenia do Batumi pociągiem, dzisiejszą formę czasownika możemy również użyć w zdaniu „Jeździłem do Batumi pociągiem, ale teraz jeżdżę do Batumi autobusem.”
Jak powiedzieć jeździłem po gruzińsku?
Przejdźmy zatem do odmiany czasownika “jechać/iść” w przeszłym niedokonanym. Spójrz, jak wygląda.
მე მივდიოდი
შენ მიდიოდი
ის მიდიოდა
ჩვენ მივდიოდით
თქვენ მიდიოდით
ისინი მიდიოდნენ
Jeśli porównasz tę formę z odmianą w czasie teraźniejszym, zobaczysz, że głownie doszła nam cząstka -ოდ-. Zaraz za nią jest końcówka odmiany przez osoby. Choć nie jest to najbardziej regularny czasownik w języku gruzińskim, to na pocieszenie powiem Ci, że ta cząstka pojawi się w wielu innych czasownikach w podobnym zastosowaniu.
Jak powiedzieć przyjeżdżałam po gruzińsku?
Spójrzmy teraz na drugi czasownik w naszej serii, czyli “przychodzić/przyjeżdżać” i jego odmianę w formie przeszłej niedokonanej. Na wypadek, gdybyśmy byli już w Batumi i chcieli powiedzieć: „Przyjeżdżałam do Batumi pociągiem.”
მე მოვდიოდი
შენ მოდიოდი
ის მოდიოდა
ჩვენ მოვდიოდით
თქვენ მოდიოდით
ისინი მოდიოდნენ
Jak widzisz, podobnie jak w czasie teraźniejszym oba czasowniki ruchu są bardzo do siebie podobne. Różnią się tylko przedrostkiem pokazującym kierunek naszej jazdy.
Jak powiedzieć zatem „Jeździłem do Batumi pociągiem.”?
Skoro już tyle o podroży do Batumi pociągiem sobie powiedzieliśmy, spójrzmy, jak wygląda całe to zdanie po gruzińsku.
ბათუმში მატარებლით მივდიოდი.
Tak to zdanie brzmi w standardowej formie, którą najczęściej możesz usłyszeć. Zwróć uwagę na kilka aspektów. Po pierwsze, możemy pominąć zaimek osobowy (ja), ponieważ podobnie jak po polsku już po czasowniku widać, jaka to osoba.
Po drugie, „do Batumi” będzie składało się z 2 części: słowa ბათუმი oraz cząstki ში, oznaczającej “do” lub “w jakimś miejscu”. Z racji tego, że ში łączy się z 3 gruzińskim przypadkiem ze słowa Batumi odpadnie „i” i powstanie zbitka ბათუმ+ში.
Po trzecie, pociąg do Batumi (i nie tylko 😉 ) to po gruzińsku მატარებელი. By powiedzieć „pociągiem”, potrzebujemy postawić to słowo w 5. przypadku, czyli მატარებლით.
I tak oto powstaje nam zwrot ბათუმში მატარებლით – do Batumi pociągiem.
Jeśli chcesz powiedzieć, że przyjeżdżaliście do Batumi pociągiem, tworzysz zdanie dokładnie tak samo, tylko podmieniasz formę czasownika.
A jeśli chcesz poznać nie tylko czas przeszły niedokonany tych gruzińskich czasowników ruchu, ale inne formy, są one odmienione i podane z przykładami zdań w naszej książce „50 gruzińskich czasowników”.