Znam gruziński – czas na naukę tego zdania. W tym artykule nauczymy Cię odmiany czasownika „wiedzieć/znać coś” w czasie teraźniejszym i powiemy Ci, kiedy go stosować, a kiedy zdecydowanie nie.
Czasownik ცოდნა, czyli „wiedzieć/znać” bywa przydatny, kiedy chcemy powiedzieć, co umiemy lub jakie języki znamy. Pod względem gramatycznym jest nienachalnie regularny, dlatego zachęcamy do poznania go szczególnie jak już podstawy czasowników i przypadków masz za sobą.
Co ciekawe, samo słowo ცოდნა oznacza po gruzińsku wiedzę. W języku gruzińskim bezokoliczniki są również rzeczownikami odczasownikowymi, więc poznając je zyskujesz dodatkowy rzeczownik do zastosowania w zdaniach.
Jak powiedzieć znam gruziński, a jak Czy Ty znasz gruziński?
Przejdźmy zatem do odmiany. Czasownik w czasie teraźniejszym jest krótki i prosty w wymowie. Ma za to pewien ukryty niuans w przypadkach, z którymi jest związany. Zobaczmy, jak wygląda:
- მე ვიცი
- შენ იცი
- მან იცის
- ჩვენ ვიცით
- თქვენ იცით
- მათ იციან
Jak widzisz, sama odmiana jest dość podobna do czasowników z tzw. grupy ვ-, tylko nie zgadzają się przypadki. Po 3. osobie liczby pojedynczej i mnogiej widać, że podmiot w tym czasowniku jest w 2. przypadku, Ergativie. Zaś to, coś co wiemy znajduje się w 1. przypadku. Właśnie ze względu na przypadki zazwyczaj proponujemy naukę tego czasownika po opanowaniu podstaw.
Zobacz więcej mini-lekcji, które publikujemy na YouTube Języków Kaukazu.
Kiedy używamy czasownika znać po gruzińsku?
Celowo podaję po polsku dwa słowa, ponieważ zależnie od kontekstu po polsku przetłumaczymy ცოდნა używając jednego lub drugiego z nich. Przede wszystkim warto pamiętać, że ten czasownik nie odnosi się do osób. Po polsku możemy znać kogoś lub znać się na czymś. Po gruzińsku „znać kogoś”, to inny czasownik – გაცნობა – który być może znasz ze zwrotu – სასიამოვნოა შენი გაცნობა – miło mi Cię poznać. Jak powiedzieć „znam gruziński”?
Zatem używamy czasownika ცოდნა jak chcemy powiedzieć o naszych umiejętnościach, np. Znam gruziński lub znam się na komputerach. Choć po polsku to trochę różniące się od siebie zdania, po gruzińsku konstrukcja jest taka sama:
ვიცი + რა?
ვიცი ქართული
ვიცი კომპიუტერი
Tego czasownika możemy też użyć w kontekście, czy wiesz, że… – იცი, რომ…? Bywa przydatne, prawda?
To, co może jeszcze Ci się przydać, to pytanie: Kto zna (coś)? Wtedy stosujemy słowo ვინ, np. ვინ იცის ქართული ენა? – Kto zna gruziński? Wykonawca czynności nadal jest w 2. przypadku, po prostu „kto” po gruzińsku w 1. oraz 2. przypadku wygląda tak samo.
Jeśli podoba Ci się ten artykuł i chcesz wiedzieć o kolejnych, dołącz do naszych Kaukaskich listów (naszego newslettera), w którym raz na tydzień nie tylko dajemy Ci znać mailowo o nowych mini-lekcjach jak ta, ale też dzielimy się ciekawostkami z Kaukazu oraz informujemy Cię o naszych lekcjach na żywo i innych kaukaskich wydarzeniach.
Polecane kolejne artykuły
