Dzisiaj poznajmy odmianę „pić” i „jeść” oraz przydatne zwroty, które prawie każda gruzińska restauracja będzie miała w menu. Prawdą jest, że jedzenie i picie to podstawa gruzińskiej kultury gościnności, zaraz po toastach oczywiście. Dlatego spójrzmy na przydatne zwroty.
Jak się je po gruzińsku?
Czasowniki „jeść” i „pić” w czasie teraźniejszym odmieniają się podobnie jak czasownik „mieszkać”. Tym samym my jesteśmy wykonawcą czynności, a to co jemy lub pijemy jest odrealnieniem w zdaniu. O tyle ma to znaczenie, że determinuje zastosowanie przypadków w zdaniu. W czasie teraźniejszym będą nam potrzebne tylko dwa – Nominativ i Dativ. O tym drugim możesz przeczytać tutaj. Znajdziesz tam również odmianę czasownika „jeść” (ჭამა). Dla przypomnienia ten drugi oznacza się końcówką –ს dodawaną do tematu zdania.
Oba omawiane dzisiaj czasowniki znajdziesz w 5 formach odmienione z przykładami w naszym podręczniku do nauki gruzińskiego „50 gruzińskich czasowników”
Czasownik pić (სმა; დალევა) odmienia się tak samo jak ჭამა:
მე მას ვსვამ
შენ მას სვამ
ის მას სვამს
ჩვენ მას ვსვამთ
თქვენ მას სვამთ
ისინი მას სვამენ
Dla porównania poniżej również czasownik ჭამა:
მე მას ვჭამ
შენ მას ჭამ
ის მას ჭამს
ჩვენ მას ვჭამთ
თქვენ მას ჭამთ
ისინი მას ჭამენ
Co jeść i pić po gruzińsku?
Skoro już wiesz, jak pijemy i jemy po gruzińsku, czas na kilka produktów spożywczych. Pamiętaj, że wszystko, co jesz i pijesz w j. gruzińskim, musi być w Dativie (III przypadku). Z tego powodu, jeśli jem chaczapuri (a to typowa rzecz w gruzińskiej restauracji), to powiem:
მე ხაჭაპურს ვჭამ. – Ja jem chaczapuri.
Podobnie będzie z napojami.
მე ყავას ვსვამ. – Ja piję kawę
Jak już znasz czasowniki i schemat budowy zdań, dodajmy dodatkowe słowa, które możesz wykorzystać.
- პური – chleb
- პამიდორი – pomidor
- კიტრი – ogórek
- ქათამი – kura
- ხორცი – mięso
- ძროხის ხორცი – wołowina (dosł. mięso krowy)
- ღორის ხორცი – wieprzowina (dosł. mięso świni)
- კარტოფილი – ziemniak
- ბადრიჯანი – bakłażan
- ნიგოზი – orzech
- სოკო – grzyb
- ყველი – ser
- მაწონი – maconi (gruziński gęsty kefir/maślanka)
- არაჟანი – śmietana
- რძე – mleko
- ყავა – kawa
- ჩაი – herbata
- ლიმონათი – lemoniada
- წვენი – sok
- წყალი – woda
- შაქრიანი – słodki
- შაქარი – cukier
Czy gruzińska restauracja ma teraz mniej tajemnic?
Czas teraz na przećwiczenie tych zdań. Napisz 1-2 przykładowe zdania ze ww. słowami i tymi czasownikami! Możesz je nam wysłać w odpowiedzi na przykład na Kaukaskie listy, które wysyłamy raz na tydzień. Jeśli jeszcze nie jesteś na naszym newsletterze, dołącz do Kaukaskich listów!
A jeśli chcesz się uczyć dalej, zapraszamy Cię do części drugiej serii „gruzińska restauracja”.
