Wiesz, jak powiedzieć po gruzińsku, że leżysz lub kładziesz się? Przeczytaj ten krótki tekst i wszystko stanie się jasne.

Nie będzie dla Was większym zaskoczeniem, że podobnie jak w języku polskim leżeć i kłaść się odmienia się inaczej. Pierwszy czasownik wyraża stan, drugi wskazuje na ruch, naszą aktywność. Gruzińska gramatyka pięknie to uchwyciła i w odmianie obu czasowników idealnie widać tę różnicę.

1) Pierwszy – leżeć – opiera się na schemacie:

Cząstka osobowa (lub jej brak) + temat + odmiana od „być” + końcówka

2) Drugi – kłaść się – zbudowany jest w taki sposób:

Cząstka osobowa (lub jej brak) + temat + cząstka ებ (typowa dla czasowników aktywnych) + końcówka

Jeśli już uczyliście się, jak powiedzieć stać i wstawać, to zauważycie w tej odmianie wiele podobieństw. Tam też opisałam mój sposób na naukę tego typu czasowników, której tutaj już nie będę powtarzać :)

Zatem do roboty- uczymy się odmieniać czasownik წოლა (c’ola), czyli leżeć oraz შეწოლა (szec’ola), czyli kłaść się. Po gruzińsku bezokoliczniki są  dużo bardziej podobne do siebie, różnią się jedynie przedrostkiem შე-, który może oznaczać ruch w dół (np. w stronę powierzchni płaskiej) lub do środka.

Leżeć odmienia się tak:

მე ვ- წე- ვარ – ja leżę (me wc’ewar)

შენ წევ-ხარ – ty leżysz (szen c’ewchar)

ის წევ-ს – on/ona/ono leży (is c’ews)

ჩვენ ვ-წე-ვარ-თ – my leżymy (ćwen wc’ewart)

თქვენ წევ-ხარ-თ – wy leżycie/Pan/Pani/Państwo leżą (tkwen c’ewchart)

ისინი წვა-ნ-ან – oni/one leżą (isini c’vanan)

Uwaga! Zauważcie, że temat w oni/one wygląda trochę inaczej. Bardzo często w tej osobie wypada nam samogłoska w odmianie. A do tego w “ja” i “my” mamy tylko jedno „ვ”; zawiera się już w cząstce z czasownika “być”, więc nie umieszczamy jej już w temacie.

Uwaga numer dwa! Powyższa odmiana nie jest stosowana do przedmiotów, więc jeśli chcecie powiedzieć, że to nie Dato leży tylko chaczapuri leży, wtedy użyjemy formy დევს (dews). Ale nie użyjemy już დევს do naszego Dato. Nie to, żeby nasz Dato był podobny do chaczapuri oczywiście.

Spójrzmy teraz na odmianę kłaść się, czasownika przyjemnego szczególnie po długim, trudnym dniu:

მე ვ-წვ-ებ-ი – ja kładę się (me wc’webi)

შენ წვ-ებ-ი – ty kładziesz się (szen c’webi)

ის წვ-ებ-ა – on/ona/ono kładzie się (is c’weba)

ჩვენ ვ-წვ-ებ-ი-თ – my kładziemy się (ćwen wc’webit)

თქვენ წვ-ებ-ი-თ – wy kładziecie się/Pan/Pani/Państwo kładą się (tkwen c’webit)

ისინი წვ-ებ-ი-ან – oni/one kładą się (isini cwebian)

W przypadku tego czasownika nie ma żadnych niespodzianek. Pozostaje tylko kilka (-dziesiąt) razy powtórzyć i używać, używać i jeszcze raz używać!

Jak wrażenia po odmianie? Mam nadzieję, że to już nie taka całkowicie czarna magia niż na początku tego tekstu.